ชัชวาล อรวงศ์ศุภทัต

ผู้เขียน : ชัชวาล อรวงศ์ศุภทัต

อัพเดท: 21 เม.ย. 2009 09.39 น. บทความนี้มีผู้ชม: 4793 ครั้ง

ทุกคนน่าจะเคยเจอคนที่รู้เรื่องอะไรสักอย่างเป็นอย่างดีแล้วพยายามเล่าให้เราฟัง แต่เรากลับไม่รู้เรื่อง หรือในทางกลับกันทุกคนก็คงเคยมีสักครั้งที่รู้เรื่องอะไรมา หรือศึกษามาเป็นอย่างดี แต่พอพยายามเล่าหรือ present ให้คนอื่นฟังก็กลับเหลว ซึ่งในทั้ง 2 กรณี คนเล่าก็จะคิดว่า "ทำไมไม่เข้าใจเลยนะ เรื่องง่ายๆ" ส่วนคนฟังก็จะคิดว่า "พูดอะไร ยากจัง"


คำสาปแห่งความรอบ

ในหนังสือที่ชื่อว่า Made to Stick เขียนโดย Chip และ Dan Heath ผู้เขียนได้กล่าวถึงคำสาปของเหล่ามวลมนุษย์รู้มากทั้งหลายที่ชื่อว่า "Curse of Knowledge" ซึ่งเป็นคำสาปที่ทำให้ "คนรอบรู้" ไม่สามารถเข้าใจได้ว่า "ความไม่รู้หรือการไม่รู้" นั้น เป็นยังไง โดยผู้เขียนก็ได้ยกตัวอย่างการทดลองง่ายๆอันหนึ่งที่น่าสนใจ เรียกว่า

"Tappers and Listeners"

วิธีการทดลองก็โดยแบ่งคนเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มหนึ่งเป็น "คนเคาะ" อีกกลุ่มหนึ่งเป็น "คนฟัง" จากนั้นจับคู่คนจาก 2 กลุ่มเอามาทดลองทีละคู่ ฝ่ายคนเคาะจะได้รับรายชื่อเพลงที่เป็นที่รู้จักอย่างดีเช่น Happy Birthday ส่วนฝั่งคนฟังไม่มีรายชื่อ ฝั่งคนเคาะมีหน้าที่เคาะโต๊ะเป็นจังหวะเพลง และให้ฝั่งคนฟังทายว่าเป็นเพลงอะไร

ผลการทดลองปรากฏว่า จาก 120 เพลงทายถูกเฉลี่ยต่อคู่เพียง 2.5 เพลงเท่านั้น ซึ่งก็คงไม่น่าแปลกใจเท่าไหร่ (ลองทำดูก็จะรู้ว่าทายยากมาก) แต่นั่นเป็นเพียงผลลัพธ์ส่วนเดียว ในการทดลองนี้ยังมีคำถามอีกข้อที่ถาม "คนเคาะ" หลังจากได้รายชื่อเพลงแต่ก่อนเริ่มเคาะว่า คิดว่าคนฟังจะทายถูกเท่าไหร่ คำตอบเฉลี่ยคือ 60 เพลง หรือ 50%

ทำไมเป็นงั้น? "คนเคาะ" นั้นเวลาเคาะเพลงอย่าง Happy Birthday ก็จะได้ยินเสียงเพลงนั้นในหัว ส่วน "คนฟัง" จะได้ยินเสียงเคาะโต๊ะเหมือนรหัสมอร์สที่ไร้ความหมาย ที่ฮาก็คือในการทดลองจริงๆ "คนเคาะ" จะแปลกใจมากว่าทำไมถึงทายไม่ถูก "โห ชัดๆเลยเนี่ย" "ไรว้า" คำพูดพวกนี้จะเกิดขึ้นตลอดเวลา (ลองไปเล่นดูนะ)

ปัญหาเกิด

เมื่อผู้บริหารพยายามจะสื่อความหมายของ "ผลกำไรที่ยั่งยืน" "บริการเป็นเยี่ยม" และนโยบายหรือกลยุทธสุดจ๊าบอื่นๆ ที่คิดขึ้นมาไปยังพนักงาน มักจะเกิดปัญหาอึกอักอธิบายไม่ได้ หรือคิดว่าอธิบายได้แต่พนักงานกลับไม่เข้าใจก็เป็นเพราะคำสาปนี้แหละ ผู้บริหารหรือผู้ก่อตั้งมีประสบการณ์ ความรู้ความสามารถเชิงธุรกิจ ที่สั่งสมมาห้าปีสิบปี ส่วนนโยบายก็นั่งเขียนขึ้นมาเอง ส่วนพนักงานนั้นไม่ได้เกี่ยวข้องด้วยเลย "การเคาะ" นี้จึงส่งเสียงก้องอยู่แต่ในใจผู้บริหารเท่านั้น และพอให้ร้องออกมาพร้อมกัน ก็จะกลายเป็นคนละเพลง

แก้ยังไง

ทางแก้มี 2 ทาง

ซึ่งก็คงจะต้องเลือกข้อ 2. หละนะ ส่วนจะแปรรูปยังไง จะมานำเสนอในลำดับถัดไปครับ

If you have an apple and I have an apple and we exchange these apples then you and I will still each have one apple. But if you have an idea and I have an idea and we exchange these ideas, then each of us will have two ideas.
--George Bernard Shaw

หนังสือแนะนำ

Made to Stick: Why Some Ideas Survive and Others Die โดย Chip และ Dan Heath

ขอบคุณ : คุณธนะบุญ ปิติเลิศ ที่ส่งบทความสั้นนี้มาให้ และผมก็เลยขออนุญาตนำมากระจายต่อครับ


บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที