1.4 การแปลงหน่วย
ในงานบางประเภท บางครั้งมีความจำเป็นที่จะทำการเปลี่ยนหน่วยจากระบบหน่วยวัดค่าหนึ่งไปสู่ระบบหน่วยวัดอีกค่าหนึ่ง หรือการแปลงระบบภายในของมันเอง (ยกตัวอย่างเช่น กิโลเมตร ไปเป็น เมตร) ลองมาดูตัวอย่าง การแปลงความยาวระหว่างหน่วยเอสไอ และหน่วยสหรัฐ หรือหน่วยอังกฤษ ดังนี้
|
หน่วยเอสไอ |
หน่วยสหรัฐ หรือหน่วยอังกฤษ |
|
ระยะทาง
1 เมตร (m) = 10 เดซิเมตร (dm)
= 100
เซนติเมตร (cm)
= 1000
มิลลิเมตร (mm)
1 เดกาเมตร (dam) = 10 เมตร
1 เฮกโตเมตร (hm) = 100 เมตร
1 กิโลเมตร (km) = 1000 เมตร |
12 นิ้ว (in) = 1 ฟุต (ft)
3 ฟุต = 1 หลา (yd)
5280 ฟุต = 1 ไมล์ (mile)
1760 หลา = 1 ไมล์ |
|
การแปลงหน่วย:
1 นิ้ว = 25.4 มิลลิเมตร
1 ฟุต = 30.48 เซนติเมตร
1 ไมล์ = 1.61 กิโลเมตร
1 หลา = 0.914 เมตร
1 เมตร = 3.28 ฟุต |
|
|
พื้นที่
1 ตารางเมตร (m2) = 10 000 ตารางเซนติเมตร (cm2)
= 1 000 000 ตารางมิลลิเมตร (mm2)
1 ตารางเฮกโตเมตร (hm2) = 10 000 ตารางเมตร (m2)
= 1 เฮกตาร์(Hectare (ha))
1 ตารางกิโลเมตร (km2) = 10 000 000ตารางเมตร (m2) |
1 ตารางฟุต (ft2) = 144 ตารางนิ้ว
1 ตารางหลา (yd2) = 9 ตารางฟุต
1 ตารางไมล์ (sq mile) = 640 เอเคอร์ (Acre)
= 1 ตอน (Section) |
|
การแปลงหน่วย:
1 ตารางนิ้ว = 6.45 ตารางเซนติเมตร = 645 ตารางมิลลิเมตร
1 ตารางเมตร = 10.8 ตารางฟุต
1 เอเคอร์ = 0.405 เฮกตาร์
1 ตารางไมล์ = 2.59 ตารางกิโลเมตร |
|
|
ปริมาตร
1 ลูกบาศก์เมตร (m3) = 1 000 000 ลูกบาศก์เซนติเมตร(cm3)
= 1 ´ 109 ลูกบาศก์มิลลิเมตร (mm3)
1 ลูกบาศก์เดซิเมตร (dm3) = 1 ลิตร (litre)
1 ลิตร = 1000 ลูกบาศก์เซนติเมตร
1 มิลลิลิตร (mL) = 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร
1 ลูกบาศก์เมตร = 1000 ลิตร |
1 ลูกบาศก์ฟุต (ft3) = 1728 in3
1 ลูกบาศก์หลา (yd3) = 27 ลูกบาศก์ฟุต
1 แกลลอนสหรัฐ (U.S. gallon)(ของเหลว) = 231 in3
= 4 ควอร์ต (Quarts) (ของเหลว)
1 U.S. barrel (bbl) (บาร์เรลสหรัฐฯ) = 42 U.S. gallon
1 imperial gallon (อิมพิเรียลแกลลอน) = 1.2 U.S. gallon |
|
การแปลงหน่วย:
1 in3 = 16.4 cm3
1 m3= 35.3 ft3
1 litre = 61 in3
1 U.S. barrel (bbl) = 159 litres
1 litre/s = 15.9 U.S. gallon/min |
|
|
มวล และน้ำหนัก
1 กิโลกรัม (kilogram: kg) = 1000 กรัม (grams: g)
1 kg = 1 ตัน (ton)
|
2,000 ปอนด์ (lb) = 1 ton (ตัน)
1 ตัน = 2,240 lb |
|
การแปลงหน่วย:
1 kg (บนโลก) = น้ำหนัก 2.2 lb |
|
|
ความหนาแน่น:
ความหนาแน่นมวล = มวล /ปริมาตร
r = m/V (kg/m3) |
ความหนาแน่นน้ำหนัก = น้ำหนัก /ปริมาตร
r = m/V (lb/ft3) |
|
การแปลงหน่วย:
(บนโลก) ความหนาแน่นมวล 1 kg/m3= ความหนาแน่นน้ำหนัก 0.0623 lb/ft3 |
|
ส่วนการแปลงหน่วยอื่น ๆ สามารถดูได้ที่ภาคผนวกที่จะกล่าวในโอกาสหน้า
หน่วยก็เช่นเดียวกับมิติ โดยหน่วยจะถือว่าเป็นปริมาณเกี่ยวกับพีชคณิตที่สามารถเปลี่ยนแปลงกัน และกันได้ ยกตัวอย่าง สมมติว่า เราต้องการแปลงค่า 15 นิ้ว ไปเป็นหน่วยเซนติเมตร เนื่องจาก 1² มีค่าเท่ากับ 2.54 cm เราสามารถหาได้ดังนี้
15² = (15²)(2.54cm/1²) = 38.1 cm
ข้อสังเกต อัตราส่วนในวงเล็บที่เห็นเป็น 1 เราแสดงให้เห็นถึง การตัดกันของหน่วย โดย 1² = 2.54 cm เพื่อให้หน่วยนิ้วตัดกับหน่วยนิ้วก็จะเหลือเพียงหน่วยเซนติเมตร ตามที่ต้องการ
ตัวอย่างที่ 1.3 บนถนนทางหลวง รถยนต์เคลื่อนที่ด้วยความเร็ว 38 m/s จะมีค่าเท่ากับ 75 mi/hr ใช่หรือไม่?
วิธีทำ ให้เปลี่ยนหน่วยเมตรไปเป็นหน่วยไมล์
(38 m/s) (1mi / 1609 m) = 2.36 ´ 10-2 mi/s
เปลี่ยนวินาทีให้เป็นชั่วโมง
(2.36 ´ 10-2 mi/s) (60 s/1 min) (60 min/1hr) =
85 mi/hr ตอบ
ดังนั้นไม่ใช่ 75 mi/hr แต่เป็น 85 mi/hr
ปัญหาพระยามิลินท์
ปัญหาที่ ๗ การกำหนด (มนสิการปัญหา)
พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า “ดูก่อนพระนาคเสน ผู้ที่จักไม่กลับมาเกิดอีก เป็นเพราะมีการเข้าใจโดยตลอด (โยนิโสมนสิการ) มิใช่หรือ”
พระนาคเสนทูลตอบว่า “ขอถวายพระพร เป็นเพราะโยนิโสมนสิการ ด้วย เพราะปัญญาด้วย เพราะกุศลธรรมเหล่าอื่นด้วย”
ม: “โยนิโสมนสิการก็คือปัญญามิใช่หรือ”
น: “มิใช่อย่างนั้น ขอถวายพระพร โยนิโสมนสิการในที่นี้ได้แก่
ความนึกชอบ ส่วนปัญญาได้แก่ความรู้
ความต่างกันนี้พึงเห็นเช่นสัตว์เดียรัจฉาน มีแพะ, แกะ, โค, กระบือ เป็นต้น ย่อมนึกสิ่งที่ดีที่ชอบได้ แต่หารอบรู้เหตุผลแห่งความดีความชอบนั้นๆ ไม่”
จบมนสิการปัญหา
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
