ผู้หญิงกับความสวยงามเป็นของคู่กันแม้บางครั้งจะต้องแลกมาด้วยความเจ็บปวด การเจาะรูที่ปลายใบหูเพื่อสวมใส่ต่างหูเป็นตัวอย่างหนึ่งซึ่งเห็นได้ชัด สาวๆ หลายคนยอมเจ็บตัวเพื่อจะได้ประดับต่างหูสำหรับเพิ่มความงาม และเสริมความมั่นใจให้กับตัวเอง
จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ระบุว่า หลายพันปีมาแล้วที่มนุษย์นำสิ่งต่างๆ มาประยุกต์ใช้ทำเป็นต่างหู ในระยะเริ่มแรกต่างหูไม่ได้ถูกจำกัดการใช้งานอยู่ที่เพศหญิงเท่านั้น ด้วยมีผู้ชายจำนวนมากเลือกที่จะสวมใส่ต่างหูอันสืบเนื่องมาจากความหมายในเชิงสัญลักษณ์ รวมไปถึงความเกี่ยวข้องกับเรื่องของศรัทธา ศาสนา และความเชื่อ
ในบางวัฒนธรรม ต่างหูถูกนำไปเชื่อมโยงกับขนบธรรมเนียมไว้อย่างแนบแน่น อาทิ การสวมใส่ต่างหูของสตรีชาวจีนในสมัยโบราณ เพื่อเตือนสติให้สาวๆ ระมัดระวังกริยาและความประพฤติ รวมถึงการวางตัวให้เหมาะสม ขณะที่ในบางวัฒนธรรมต่างหูคือ การแสดงออกถึงอัตลักษณ์ประจำพื้นถิ่นอันเป็นมรดกทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาอันทรงคุณค่าของบรรพบุรุษที่ตกทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ตัวอย่างเช่น กระจอน ซึ่งพบได้ในแถบภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย
กระจอน อัตลักษณ์ความงามตามแบบอีสานใต้
‘กระจอน’ หรือ ‘กระจ้อน’ หรือ ‘ขะจอน’ เป็นเครื่องประดับซึ่งเป็นที่รู้จักและได้รับความนิยมในหมู่สตรีของกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ เช่น ไทย-เขมร ไทลื้อ ไทย-ลาว และภูไท ฯลฯ ซึ่งมีถิ่นพำนักอยู่ทางแถบอีสานใต้ของไทย มันคือต่างหูโบราณที่ส่วนหัวมีลักษณะเป็นแป้นวงกลมเชื่อมติดเข้ากับส่วนก้านที่โค้งงอเหมือนตะขอ หากมีการตกแต่งด้วยตุ้งติ้งห้อยระย้าย้อยลงมา จะเรียกว่า กระจอนยอย เมื่อสวมแล้วส่วนก้านจะห้อยลงมาจากด้านหลังใบหู โดยก้านของกระจอนนั้นจะมีขนาดใหญ่กว่าก้านของต่างหูทั่วไป ดังนั้น แม่หญิงที่จะสวมกระจอนได้จะต้องเจาะรูที่ปลายใบหูให้มีขนาดใหญ่กว่าปกติ
กระจอนทองคำ
ภาพจาก: เก็ดถะหวา
กระจอนเงิน
ภาพจาก: Kaidee
กระจอนยอยทำจากเงิน
ภาพจาก: ชมรมศิลปวัฒนธรรมอีสาน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ศูนย์ข้อมูลอัญมณีและเครื่องประดับ
สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
-----------------------------------------------------
ข้อมูลอ้างอิง:
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
