ข้อควรรู้ก่อนขูดหินปูน ราคาเท่าไหร่? ขูดหินปูนเจ็บไหม ไม่ขูดได้หรือเปล่า?
ปัญหาหินปูนเกาะฟัน เป็นหนึ่งในปัญหาที่คนส่วนใหญ่พบเจอ และบ่อยครั้งก็นำไปสู่ปัญหาอื่นๆอีกด้วย เช่น การเลือดออกขณะแปรงฟัน การมีกลิ่นปาก เหงือกอักเสบ ฯลฯ ก็ล้วนแล้วแต่มีสาเหตุมาจากการที่มีหินปูนมาเกาะฟันทั้งสิ้น
ดังนั้น เราจึงจำเป็นต้องขจัดหินปูนออกไปจากฟัน ด้วยวิธีทางทันตกรรมที่เรียกว่า “การขูดหินปูน” ซึ่งในบทความนี้ จะรวมคำถามยอดฮิตที่ทุกคนอยากรู้เกี่ยวกับการขูดหินปูน ไม่ว่าจะเป็น การขูดหินปูนครั้งแรก ขูดหินปูนดีไหม? เจ็บไหม? ราคาเท่าไหร่?ต้องใช้เวลาทำนานแค่ไหน? เราจะพาทุกคนไปหาคำตอบกัน
การขูดหินปูน (Dental Scaling)
ขูดหินปูน (Dental Scaling) คือ หนึ่งในวิธีการดูแลรักษาทางทันตกรรมทั่วไป โดยทันตแพทย์จะนำเครื่องมือทางทันตกรรมมาใช้ในการขจัดคราบหินปูนที่ฟันออกไป เพื่อดูแลรักษาสุขภาพช่องปากและฟัน ลดโอกาสที่อาจนำไปสู่ปัญหาอื่นๆในอนาคตได้
คราบหินปูนฟัน คืออะไร
หินปูนฟัน หินน้ำลาย หรือ คราบหินปูนฟัน (Calculus หรือ Tartar) เกิดจากการสะสมคราบจุลินทรีย์และเศษอาหารต่างๆเป็นระยะเวลานาน เนื่องจากทำความสะอาดออกไม่หมด หรือไม่ทั่วถึง จนทำให้เกิดการแข็งตัวกลายเป็นคราบที่เกาะแน่นอยู่ตามบริเวณซอกฟันและขอบเหงือก โดยในบางรายคราบหินปูนฟัน อาจมีลักษณะแข็งและเป็นสีเหลือง หากปล่อยไว้นาน ก็มีโอกาสที่จะมีการเปลี่ยนแปลงจากสีเหลืองเป็นสีน้ำตาลได้
ข้อดีของการขูดหินปูน
-
มีความมั่นใจในการยิ้มหรือพูดคุยมากขึ้น
การขูดหินปูนทำให้คราบเหลืองที่เกาะอยู่บริเวณฟันหลุดออก ทำให้ฟันดูสะอาดขึ้น จึงสามารถสื่อสารกับบุคคลอื่นๆได้อย่างมั่นใจ และความมั่นใจนั่นส่งผลให้บุคลิกภาพมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น
เพราะคราบหินปูนที่เกาะอยู่ตามบริเวณฟัน ทำให้ง่ายต่อการทับถมคราบใหม่ๆมากขึ้น หากขจัดคราบหินปูนที่เป็นการสะสมของคราบจุลินทรีย์และเศษอาหารออกไปได้ ก็จะทำให้กลิ่นปากลดลง
-
ทำให้สุขภาพช่องปากและฟันดีขึ้น สะอาดมากขึ้น
เนื่องจากการไปขูดหินปูน ทันตแพทย์จะตรวจสุขภาพช่องปากและฟันเบื้องต้นด้วย หากขูดหินปูนออก ก็จะทำให้ฟันที่มีปัญหา ได้รับการดูแลรักษาได้อย่างทั่วถึง
-
ลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาอื่นๆตามมา เช่น โรคปริทันต์ ฟันผุ
เมื่อนำคราบสะสมของจุลินทรีย์และเศษอาหารต่างๆออกไปได้ ก็จะทำให้การเกิดปัญหาต่างๆตามมาน้อยลง เนื่องจากต้นตอของสาเหตุถูกขจัดออกไปแล้วนั่นเอง
-
ทำให้ประสิทธิภาพของฟันดีขึ้น
เมื่อนำหินปูนที่เกาะอยู่ตามบริเวณฟันออกไปแล้ว จะทำให้การบดเคี้ยวอาหารของฟันสามารถกลับมามีประสิทธิภาพได้เต็มที่
-
ช่วยยืดระยะการใช้งานของฟันให้ยาวนานยิ่งขึ้น
เมื่อไม่มีคราบหินปูน จะทำให้ฟันต่างๆมีความแข็งแรง รวมไปถึงช่องปากที่ได้รับการดูแลให้มีความสะอาดอยู่เสมอ ก็จะช่วยให้ฟันสามารถอยู่กับเราไปได้อีกนาน
แล้วแบบนี้ คำถามที่ว่า การขูดหินปูนดีไหม? ก็คงต้องขอตอบเลยว่าดี เพราะการขูดหินปูนนั้นมีข้อดีค่อนข้างมาก อีกทั้งการที่เราเข้าพบทันตแพทย์เพื่อขูดหินปูน โดยส่วนใหญ่หลังจากทำเสร็จจะได้รับการขัดฟันต่อ ซึ่งการขัดฟัน จะเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยที่ทำให้คราบหินปูนนั้นมาเกาะที่ผิวฟันยาก การสะสมตัวของคราบหินปูนครั้งใหม่ ก็จะมีโอกาสน้อยลงด้วย
ถ้าหากไม่ขูดหินปูน ทำได้ไหม
มาถึงคำถามยอดฮิตที่ใครหลายๆ คนต่างก็สงสัย “ไม่ขูดหินปูน ทำได้ไหม จะเป็นอะไรไหม” “การขูดหินปูนเจ็บไหม กลัวเจ็บ ไม่กล้าทำ”
คำตอบก็คือ “ไม่แนะนำ” หากเป็นไปได้ ควรไปขูดหินปูนจะดีกว่า เพราะหินปูนเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาหรือโรคในช่องปากตามมา หากคุณตัดสินใจที่จะไม่ขูดหินปูนในตอนนี้ เมื่อถึงเวลาหนึ่ง คุณอาจจำเป็นจะต้องเข้ารักษาปัญหาที่ใหญ่กว่านี้ เจ็บกว่านี้ และค่ารักษาอาจจะแพงกว่านี้ก็เป็นได้ ซึ่งเป็นข้อเสียที่ไม่คุ้มกับการลองเสี่ยงเสียเลย
ส่วนคำถามที่ว่า “การขูดหินปูนเจ็บไหม” การขูดหินปูนจะเจ็บหรือไม่ ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น สุขภาพช่องปากและฟัน ระดับการสะสมตัวของคราบหินปูน ฯลฯ ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วมักจะบอกว่าเสียวฟันมากกว่า ดังนั้นหากกลัวว่าจะเจ็บ สามารถปรึกษาทันตแพทย์ก่อนทำได้
ใครที่ไม่ควรขูดหินปูน
ขูดหินปูนเลือดออกจริงไหม? อาการเลือดออกเป็นอาการปกติที่สามารถพบได้ภายหลังจากการขูดหินปูน เเต่เมื่อเวลาผ่านไปสักระยะ กลไกทางร่างกายก็จะทำให้เลือดหยุดไหลได้เอง
แต่ถึงอย่างไรก็ตาม ก็ยังมีผู้ที่ไม่เหมาะหรือมีข้อจำกัดในการเข้ารับการขูดหินปูนอยู่ เนื่องจากอาจก่อให้เกิดอันตรายจากอาการแทรกซ้อนในช่วงที่กำลังขูดหินปูนได้ จึงจำเป็นที่จะต้องปรึกษาทันตแพทย์ก่อนลงมือทำเสมอ ได้แก่
-
บุคคลที่มีโรคประจำตัวร้ายแรง เช่น เป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง มะเร็ง โรคหัวใจ
-
ไตวาย หรือโรคที่มีความเกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด
-
บุคคลที่เป็นโรคภายในช่องปาก เช่น โรคปริทันต์ อาจจำเป็นต้องได้รับการรักษาเหงือกและเกลารากฟันก่อน จึงจะสามารถทำได้
-
สตรีที่มีอายุครรภ์มากกว่า 3 เดือนขึ้นไป ควรปรึกษาทันตแพทย์ก่อนทำเพื่อความปลอดภัย
ขูดหินปูนครั้งแรก เตรียมตัวอย่างไรดี
วิธีการเตรียมตัวสำหรับผู้ที่ขูดหินปูนครั้งแรก
-
ค้นหาข้อมูลและเลือกโรงพยาบาลหรือคลินิกทางทันตกรรมที่มีความน่าเชื่อถือ สะอาด ปลอดภัย ได้มาตรฐาน และมีใบประกอบกิจการอย่างถูกต้อง
-
เมื่อได้สถานที่ที่ต้องการแล้ว ควรตรวจสอบเรื่องสิทธิ์ประกันสังคม ค่าใช้จ่ายต่างๆ การเดินทาง
-
จากนั้นเข้าพบทันตแพทย์ เพื่อทำการตรวจสุขภาพช่องปากและฟัน
-
กรณีที่มีโรคประจำตัว หรืออยู่ในช่วงที่กำลังทานยาใดๆ ควรปรึกษาทันตแพทย์เพื่อให้ทำการวินิจฉัยก่อนทำการขูดหินปูน
-
หากทำการวินิจฉัยแล้วว่า สามารถทำได้ ในวันที่จะเดินทางไปทำการขูดหินปูน ให้ทำความสะอาดช่องปากและฟันก่อนเข้าพบทันตแพทย์เพื่อความสะดวก
ขั้นตอนการขูดหินปูน
โดยส่วนใหญ่ การขูดหินปูน มีขั้นตอนดังนี้
-
เข้าพบทันตแพทย์ ทำการตรวจสุขภาพช่องปากและฟัน หากพบปัญหาอื่นๆ เช่น อาการฟันผุ เหงือกอักเสบ อาจต้องรักษาปัญหานั้นให้เสร็จสิ้นก่อน จึงจะเริ่มทำการขูดหินปูนได้
-
ตรวจแล้วพบว่ามีคราบหินปูน จะทำการขูดหินปูน โดยใช้เครื่องมือทางทันตกรรมขจัดคราบหินปูนเหล่านั้นออก ซึ่งในขั้นตอนนี้ ผู้เข้ารับบริการอาจได้ยินเสียงเครื่องมือ หรือมีอาการเสียวฟันเกิดขึ้นเป็นปกติ
-
เมื่อขูดหินปูนออกหมดแล้ว จะทำการขัดทำความสะอาดฟันด้วยแปรงสีฟันไฟฟ้ากับยาสีฟันที่ไว้สำหรับขัดฟันโดยเฉพาะ
-
จากนั้นทันตแพทย์จะใช้ไหมขัดฟันในการตรวจสอบคราบหินปูนที่อาจหลงเหลืออยู่ตามซอกฟัน
-
ทำการบ้วนปากเพื่อขจัดเศษหินปูนที่ยังอยู่ภายในช่องปาก
-
สุดท้าย ทำการเคลือบฟลูออไรด์ โดยทันตแพทย์จะนำสารเคลือบฟลูออไรด์เทลงบนถาดที่มีลักษณะคล้ายถาดพิมพ์ฟัน จากนั้นให้นำเข้าช่องปากเพื่อให้กัดไว้ 1 - 2 นาที แล้วนำออก
ขูดหินปูนนานไหม ใช้เวลากี่นาที
ขูดหินปูนนานไหม? ปกติแล้ว จะใช้ระยะเวลาในการทำประมาณ 30 นาที - 1 ชั่วโมง ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่นๆของแต่ละบุคคลด้วย เช่น ลักษณะการเรียงตัวของฟัน ปริมาณคราบหินปูน สุขภาพภายในช่องปากและฟัน
วิธีปฏิบัติตัวหลังการขูดหินปูน
หลังจากขูดหินปูนเสร็จสิ้นแล้ว วิธีการปฏิบัติตัวหลังจากนั้นก็สำคัญเช่นกัน เพราะหากเราดูแลตนเองได้อย่างถูกวิธี ก็จะทำให้โอกาสที่คราบหินปูนจะสะสมขึ้นมาใหม่เกิดช้าลง และทำให้ลดความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงอีกด้วย ซึ่งวิธีการปฏิบัติตัวหลังจากขูดหินปูนแล้ว มีดังต่อไปนี้
-
หมั่นสังเกตอาการภายในช่องปากว่ามีความผิดปกติใดๆเกิดขึ้นหรือไม่ เช่น มีอาการเลือดออก รู้สึกเจ็บติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน พบหนองบริเวณเหงือก ให้รีบเข้าพบทันตแพทย์อย่างเร็วที่สุด
-
เมื่อมีอาการเสียวฟันเกิดขึ้น ให้ใช้ยาสีฟันที่มีสรรพคุณในการช่วยลดอาการเสียวฟัน หากอาการเสียวฟันไม่หาย หรืออาการกลับรุนแรงมากขึ้น ให้เข้าพบทันตแพทย์เพื่อขอคำแนะนำ
-
เมื่อเกิดอาการเหงือกบวมหรือเหงือกอักเสบ รวมไปจนถึงอาการปวดฟัน สามารถรับประทานยาแก้ปวด ตามที่ทันตแพทย์ให้คำแนะนำได้
-
งดรับประทานอาหารที่มีรสจัด หรือเครื่องดื่มประเภท ชา กาแฟ น้ำหวาน น้ำอัดลม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เนื่องจากสิ่งเหล่านี้อาจทำให้ฟันเหลืองได้เร็วยิ่งขึ้น
-
เข้าพบทันตแพทย์เพื่อทำการตรวจสุขภาพช่องปากและฟัน รวมถึงการขูดหินปูน ทุกๆ 6 เดือน
ใน 1 ปี ควรขูดหินปูนกี่ครั้ง
“การขูดหินปูน” ควรเข้ารับบริการ อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เนื่องจากคราบหินปูนจะได้ไม่เกิดการสะสมมากจนเกินไป จนทำให้เกิดปัญหาอื่นๆตามมา แต่ในทางที่ดี หากพอจะมีเวลา ควรเข้าพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน จะได้ตรวจสุขภาพช่องปากและฟัน รวมถึงขูดหินปูน เพื่อสุขอนามัยที่ดีของตนเอง
วิธีดูแลป้องกันคราบหินปูนด้วยตัวเอง
อ่านมาถึงตรงนี้ หลายๆคนคงสงสัยว่า เมื่อเรากลัวว่าคราบต่างๆ จะสะสมเป็นหินปูนฝังแน่น งั้นเราสามารถขูดหินปูนเองในชีวิตประจำวันเลย ได้หรือไม่?
คำตอบคือ “ไม่ได้” และ “ไม่แนะนำเป็นอย่างยิ่ง” เนื่องจากเป็นเรื่องที่อันตรายมาก หากอุปกรณ์ที่ใช้ไม่มีความสะอาดเพียงพอ รวมไปจนถึงวิธีการขูดหินปูนเองของคุณ อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บ หรือติดเชื้อบริเวณช่องปากและฟัน เมื่อปัญหาลุกลาม อาจทำให้คุณต้องเข้ารับการรักษาใหญ่ หรือมีความเสี่ยงที่จะสูญเสียฟันได้ ทางที่ดีควรเข้าพบทันตแพทย์เพื่อให้ผู้เชี่ยวชาญทำการขูดหินฟันจะดีกว่า
อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ว่าจะไม่แนะนำให้ขูดหินปูนเอง แต่ก็ยังพอจะมีวิธีที่จะช่วยป้องกันการเกิดคราบหินปูนด้วยตนเองได้ ดังนี้
-
ควรแปรงฟันให้ถูกวิธี อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง โดยเฉพาะมื้อหลังอาหาร เพื่อขจัดเศษอาหารไม่ให้สะสมจนเกิดเป็นหินปูน
-
ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ หรือใช้น้ำยาบ้วนปาก เพื่อสุขอนามัยที่ดีและช่วยป้องกันฟันผุ
-
ใช้ไหมขัดฟันสำหรับบริเวณที่คิดว่าอาจจะทำความสะอาดได้ไม่ทั่วถึง
-
ดื่มน้ำสะอาด เพื่อลดการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่อยู่ภายในช่องปาก
-
หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เนื่องจากบุหรี่มีสารที่อาจทำให้แบคทีเรียเจริญเติบโตได้ดี รวมถึงอาจทำให้ฟันเหลือง และมีกลิ่นปากที่ไม่พึงประสงค์ได้
ค่าใช้จ่ายในการขูดหินปูน ราคาเท่าไหร่
การขูดหินปูนราคาของแต่ละคลินิกทันตกรรมจะไม่เท่ากัน ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว ราคาจะอยู่ที่ประมาณ 800 - 2,000 บาท โดยในบางคลินิกทันตกรรมหรือบางโรงพยาบาล สามารถเบิกประกันสังคมได้ในวงเงินไม่เกิน 900 บาทต่อปี โดยไม่ต้องสำรองจ่ายล่วงหน้า
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการขูดหินปูน
จัดฟัน ขูดหินปูนได้ไหม
“สามารถทำได้” แต่อาจจะมีขั้นตอนที่ละเอียดกว่าปกติ คือ ทันตแพทย์จะต้องถอดลวดจัดฟันและถอดยางออกมาก่อน เมื่อทำการขูดหินปูนและจัดฟันเรียบร้อยแล้ว จึงใส่กลับเข้าไปตามเดิม
ผ่าฟันคุดกี่วันถึงขูดหินปูนได้
ประมาณ 1 สัปดาห์ เมื่อไม่มีอาการเจ็บปวดหรืออยู่ในช่วงที่ต้องเดินทางมาตัดไหม ก็จะสามารถขูดหินปูนได้เลย
ขูดหินปูนทำให้ฟันขาวขึ้นหรือไม่
การขูดหินปูน ช่วยให้ฟันขาวขึ้นได้ระดับหนึ่ง เนื่องจากหินปูนเป็นสาเหตุที่ทำให้ฟันเหลือง
ขูดหินปูนแล้วเลือดออก อันตรายไหม
เป็นเรื่องปกติที่หลังจากการขูดหินปูนจะมีเลือดออกมาบ้าง เมื่อเวลาผ่านไปสักระยะหนึ่งจะสามารถหายเองได้ด้วยกลไกตามธรรมชาติของร่างกาย แต่ควรหมั่นสังเกตตนเองว่า ถ้าหากผ่านไปสักระยะแล้วเลือดไม่หยุดไหล ควรเข้าพบทันตแพทย์โดยเร็ว
ข้อสรุป ‘การขูดหินปูน’
ดังที่กล่าวไว้ข้างต้น การขูดหินปูน เป็นการขจัดคราบแข็งที่สะสมอยู่ตามบริเวณซอกฟัน หรือในมุมที่ไม่สามารถทำความสะอาดได้อย่างทั่วถึง ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของหลายๆปัญหาภายในช่องปาก โดยการขูดหินปูนนั้น ไม่สามารถทำเองได้ จำเป็นที่จะต้องเข้าพบทันตแพทย์เพื่อใช้เครื่องมือทางทันตกรรมในการขจัดคราบหินปูนออกไป เมื่อขจัดคราบหินปูนออกไปแล้ว สิ่งที่ควรให้ความสำคัญต่อมาคือ ควรสังเกตและหมั่นดูแลรักษาสุขภาพช่องปากและฟันของตนเองอยู่เสมอ เพื่อสุขอนามัยที่ดีและลดความเสี่ยงที่อาจเกิดปัญหาตามมาในอนาคต
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
