การรักษาสุขภาพฟันเป็นเรื่องสำคัญ มีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้ฟันมีปัญหาจนถึงขั้นต้องสูญเสียฟันแท้ ซึ่งเป็นปัญหาระยะยาวที่เราไม่อยากให้เกิดขึ้น โดยในปัจจุบันหากสูญเสียฟันแท้ จะมีการรักษา เช่น การใส่ฟันปลอมที่สามารถถอดได้ การทำรากฟันเทียมยึดที่เหงือก เป็นต้น
โดยในบทความนี้ เราจะมาศึกษาเกี่ยวกับการทำรากฟันเทียมว่ามันคืออะไร เมื่อเปรียบเทียบกับฟันปลอมที่สามารถถอดได้แล้วแบบไหนดีกว่ากัน รวมถึงวัสดุที่ใช้ทำรากฟันเทียม รูปแบบและประโยชน์ของรากฟันเทียม เป็นต้น ซึ่งต้องมีข้อควรระวังในการทำรากฟันเทียมด้วย
โดยรากฟันเทียม (Dental Implant) คือ รากฟันที่สร้างขึ้นเพื่อทดแทนรากฟันแท้ที่เสื่อมสภาพลงตามกาลเวลา โดยนอกจากการทำรากฟันเทียมแล้ว ยังมีการทำฟันปลอมที่สามารถถอดได้ด้วย ซึ่งข้อดีของการทำฟันปลอมที่สามารถถอดได้นั้น คือสามารถทำความสะอาดได้ง่าย มีสีฟันใกล้เคียงธรรมชาติ ใช้เวลาการทำไม่นานมาก และราคาไม่สูง
แต่การทำฟันปลอมที่สามารถถอดได้ก็มีข้อเสียตรงที่อาจจะเกิดความไม่เคยชินกับการใส่ฟันปลอม หากไม่ได้ใส่ฟันปลอมแบบชนิดติดแน่นถาวรก็จะเกิดความรู้สึกรำคาญเพราะฟันปลอมขยับ เนื่องจากเหงือกและกระดูกสามารถปรับเปลี่ยนตัวได้ ซึ่งแตกต่างจากการทำรากฟันเทียม เพราะจะทำให้รู้สึกเหมือนฟันธรรมชาติมากกว่า เนื่องจากรากฟันเทียมมีลักษณะคล้ายสกรูจะถูกฝังเข้าไปที่ขากรรไกรอย่างแน่นหนา สามารถเข้ากันได้ดีกับเนื้อเยื่อร่างกาย
จากที่กล่าวมาการทำรากฟันเทียมจะทำให้สามารถใช้งานและทำความสะอาดฟันได้ตามปกติ มีประสิทธิภาพในการเคี้ยวเทียบเท่ากับฟันแท้ ไม่มีการผุ อีกทั้งยังช่วยชะลอความเสื่อมสลายของกระดูกรองรับรากฟัน แต่ก็มีราคาสูงและใช้เวลาในการทำค่อนข้างนาน ซึ่งรากฟันเทียมมีส่วนประกอบสำคัญ ได้แก่
รากเทียม (Fixture) เป็นส่วนประกอบของรากฟันเทียมที่อยู่ในกระดูกขากรรไกร โดยฝังอยู่ใต้เหงือก ซึ่งทำหน้าที่แทนรากฟันจริงที่เสื่อมสภาพ จะมีลักษณะคล้ายสกรู
เดือยฟัน (Abutment) เป็นส่วนประกอบของรากฟันเทียมที่อยู่รองรับตัวครอบฟันด้านบน โดยถูกนำมาใช้ทดแทนโครงสร้างแกนฟัน ต่อจากส่วนรากเทียม
ครอบฟัน (Crown) เป็นส่วนประกอบของรากฟันเทียมที่เป็นตัวฟัน ซึ่งทำจากเซรามิก เป็นฟันครอบที่สามารถทำให้มีสีและรูปร่างเลียนแบบเหมือนฟันแท้ตามธรรมชาติได้
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่าในการทดแทนฟันแท้ที่เสื่อมสภาพนั้น มีอยู่ 2 วิธีใหญ่ ๆ คือการทำรากฟันเทียมและการทำฟันปลอมที่สามารถถอดได้ โดยทั้งการทำรากฟันเทียมและการทำฟันปลอมที่สามารถถอดได้ ล้วนมีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกัน ซึ่งหากมองกันถึงระยะยาวนั้น การทำรากฟันเทียมจะมีความมั่นคงและดีกว่าการทำฟันปลอมที่สามารถถอดได้ เพราะเหมือนกับการใช้รากฟันแท้ ทั้งเรื่องการทำความสะอาดและไม่ต้องถอดเข้าออก เป็นต้น
ถึงแม้ว่าจะมีราคาสูงและอาจใช้เวลาในการทำนาน แต่ก็คุ้มค่าในการทำรากฟันเทียม ทั้งนี้ล้วนขึ้นอยู่กับคำแนะนำของทันตแพทย์ ว่าจะใช้วิธีไหนให้เหมาะกับผู้ที่ต้องการเหมือนฟันปลอม
โดยในการทำรากฟันเทียม วัสดุที่ใช้ทำมีอยู่หลัก ๆ อยู่ 2 ชนิด คือ
โดยมีการใช้ไทเทเนียมในการทำตัวรากเทียม (Fixture) ที่อยู่ในกระดูกขากรรไกร โดยฝังอยู่ใต้เหงือก ซึ่งทำหน้าที่แทนรากฟันจริงที่เสื่อมสภาพ จะมีลักษณะคล้ายสกรู
โดยมีการใช้เซรามิกในการทำทั้งตัวรากเทียม (Fixture) และที่ครอบฟัน (Abutment) โดยรากฟันเทียมมีที่ครอบฟันเพื่อทดแทนตัวฟันแท้ ซึ่งทำให้มีสีและรูปร่างเลียนแบบเหมือนฟันแท้ตามธรรมชาติได้
โดยสำหรับผู้ที่จะทำรากฟันเทียมนั้น ต้องมีการศึกษาให้ดีว่ามีการทำรากฟันเทียมกี่แบบ แบบไหนถึงจะเหมาะกับสภาพฟันของเราในปัจจุบัน เพื่อทดแทนฟันแท้ที่เสียไปให้ใช้งานได้อย่างปกติ โดยแบบที่ให้เลือกมีดังนี้
โดยการทำรากฟันเทียมแบบ 1 ซี่ จะทำให้กรณีที่มีการสูญเสียฟันไปเพียง 1 ซี่ คือใช้รากฟันเทียมที่มีลักษณะคล้ายสกรู 1 ตัว และฟัน 1 ซี่ แบบ ติดแน่น สามารถทำได้ทุกเพศทุกวัย ซึ่งทำได้โดยไม่ต้องกรอฟันซี่ข้างเคียงเพื่อใส่สะพานฟัน จึงดูแลทำความสะอาดได้ง่ายแบบเดียวกับฟันแท้ทั่วไป
โดยการทำรากฟันเทียมแบบหลายซี่ จะทำให้กรณีที่มีการสูญเสียฟันไปมากกว่า 1 ซี่ ในหลาย ๆ ตำแหน่ง โดยทำรากฟันเทียมรองรับครอบฟันแบบสะพานฟันบนครอบรากเทียม
โดยการทำรากฟันเทียมจะช่วยให้ฟันเทียมแบบถอดได้แน่นขึ้น โดยไม่จำเป็นต้องใส่ตะขอฟันปลอม หรือทำให้ส่วนของเหงือกปลอมสั้นลง
ซึ่งการทำรากฟันเทียมสำหรับทดแทนฟันที่หายไปทั้งปาก ไม่ว่าจะเป็นด้านบน หรือด้านล่าง การทำรากฟันเทียมแบบติดแน่น สามารถช่วยทดแทนฟันได้ และช่วยให้อัตราการละลาย ตัวของกระดูกบริเวณที่ฝังรากฟันเทียมช้าลง ซึ่งจะช่วยรักษาโครงหน้าเดิมเอาไว้ได้ โดยจะทำการฝังรากเทียมจำนวน2, 4, 6 หรือ 8 ตัวต่อ 1ขากรรไกร หรือขึ้นอยู่กับคุณภาพของกระดูกรองรับฟัน แล้วแต่ทางทันตแพทย์เห็นสมควร
เป็นการทำรากฟันเทียมที่มาพร้อมกับฟัน คล้ายกับการทำครอบฟันหรือสะพานฟันเท่านั้น ซึ่งเป็นวิธีที่คนไข้จะได้รับความสะดวกสบายมากขึ้น เพราะสามารถเสร็จเร็วภายใน 1 วัน แต่ก็ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของผู้ที่จะทำรากฟันเทียม โดยต้องผ่านการตัดสินใจของทันตแพทย์
โดยประโยชน์ของการทำรากฟันเทียม มีอยู่มากมายหลายข้อ เช่น
ซึ่งข้อควรระวังของการทำรากฟันเทียม ส่วนใหญ่จะเกิดหลังจากการทำรากฟันเทียม โดยต้องเฝ้าระวังผลข้างเคียงที่อาจจะเกิดขึ้นได้ เช่น
โดยบริเวณรอบรากฟันเทียมมีโอกาสที่จะอักเสบหรือติดเชื้อ ซึ่งจะทำให้มีอาการเจ็บหรือมีไข้ตัวร้อนได้ เพราะฉะนั้นควรทำความสะอาดในบริเวณที่ฝังรากฟันเทียมอย่างสม่ำเสมอ
ซึ่งเกิดจากการที่กระดูกโดยรอบไม่เชื่อมกับรากฟันเทียม ซึ่งมีโอกาสเสี่ยงที่จะทำให้การฝังรากฟันเทียมไม่สำเร็จ เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น มีมวลกระดูก หรือความหนาแน่นของกระดูกไม่เพียงพอ ส่วนใหญ่พบได้ในคนสูงอายุ ผู้ที่สูบบุหรี่ ผู้ที่มีโรคเหงือกอักเสบ และผู้ที่มีสุขอนามัยช่องปากที่ไม่ดี หากรากฟันเทียมหลวม ควรรีบปรึกษาทันตแพทย์อย่างเร็วที่สุด
โดยหากมีการฝังรากฟันเทียมในตำแหน่งที่ใกล้กับเส้นประสาท ซึ่งอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บได้ ส่งผลให้มีอาการชาตามมา ส่วนใหญ่เส้นประสาทที่บาดเจ็บสามารถหายเองได้ในช่วงระยะเวลา 4-6 สัปดาห์ แต่ก็มีโอกาสที่จะเป็นอย่างถาวรได้เช่นเดียวกัน
โดยฟันของคนเราด้านบนจะอยู่ใต้โพรงไซนัสซึ่งเป็นช่องว่างที่มีอากาศอยู่ ซึ่งการที่จะฝังรากฟันเทียมเข้าไม่นั้นสามารถทะลุเข้าไปในโพรงไซนัสได้ อาจทำให้เกิดการติดเชื้อตามมาได้ อย่างไรก็ดีผลข้างเคียงนี้มักพบได้น้อย
ภายหลังจากการฝังรากฟันเทียม อาจจะมีเลือดออกซึม ๆ ได้เล็กน้อย แต่ก็ไม่ควรเกิน 6 ชั่วโมง หากเกินกว่า 6 ชั่วโมง ควรเข้าพบทันตแพทย์ทันที
โดยการทำรากฟันเทียมนั้น ถือว่าเป็นการทดแทนฟันแท้ในระยะยาวได้ดีที่สุด เพราะเราสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติเหมือนมีฟันแท้อยู่จริง ๆ ทั้งเรื่องการทำความสะอาด การเคี้ยวอาหาร รวมถึงส่งผลดีต่อสุขภาพของกระดูกขากรรไกรอีกด้วย
ซึ่งในปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่สามารถทำให้การทำรากฟันเทียมมีความสะดวกสบายมากขึ้น มีความเสี่ยงที่ลดน้อยลง การฝังรากฟันเทียมแม่นยำปลอดภัย แผลเล็ก เจ็บน้อย รวมทั้งลดโอกาสการเกิดผลข้างเคียงลงได้ อาจมีราคาแพงแต่ก็คุ้มค่าที่จะลงทุนอย่างแน่นอน
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
