การผ่าตัดต้อเนื้อคืออะไร เป็นต่อเนื้อจำเป็นต้องผ่าตัดไหม วิธีผ่าตัดมีกี่วิธี ใครไม่เหมาะที่จะทำการผ่าตัดต้อเนื้อ และการเตรียมตัวก่อนและหลังการผ่าตัดต้องทำอย่างไร
ต้อเนื้อเป็นภาวะทางตาที่พบได้บ่อย โดยมีลักษณะการเติบโตของเนื้อเยื่อบนผิวของดวงตา การเติบโตที่ผิดปกตินี้มักเริ่มต้นที่เยื่อบุตา ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อใสที่ปกคลุมส่วนสีขาวของดวงตา และขยายไปยังกระจกตา
ซึ่งเป็นผิวด้านหน้าที่โปร่งใสของดวงตา แม้สาเหตุหรือการเกิดโรคต้อเนื้อ นั้นยังไม่ทราบแน่ชัด แต่ปัจจัยเสี่ยงการเกิดต้อเนื้อมีหลายประการที่เกี่ยวข้องและเป็นสาเหตุของการเกิดต้อเนื้อได้
บทความนี้จะอธิบายเกี่ยวกับต้อเนื้อคืออะไร มีวิธีการรักษาอย่างไร จำเป็นต้องผ่าตัดต้อเนื้อหรือไม่ ใครบ้างที่ไม่เหมาะกับการผ่าตัดต้อเนื้อ และมีการเตรียมตัวก่อนหลังอย่างไร การทำความเข้าใจเงื่อนไขนี้เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการผ่าตัดต้อเนื้อที่มีประสิทธิภาพและการตัดสินใจในการรักษาที่เหมาะสม ไปดูพร้อมกันได้เลย
การผ่าตัดต้อเนื้อ เป็นการผ่าตัดเพื่อขจัดการเจริญเติบโตของเนื้อที่เรียกว่าต้อเนื้อ ซึ่งยื่นออกมาจากเยื่อบุตาไปยังกระจกตา การผ่าตัดเป็นวิธีการตัดเนื้อเยื่อที่ผิดปกติและเส้นเลือดข้างใต้ออก เพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ การผ่าตัดต้อเนื้อจะทำเมื่อมีอาการต่างๆ เช่น รอยแดง ระคายเคือง และมีปัญหาในการมองเห็น ขั้นตอนนี้เพื่อบรรเทาอาการ และป้องกันไม่ให้ต้อเนื้อรบกวนการมองเห็น หรือทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่อไป
ต้อเนื้อ (Pterygium) คือเนื้อเยื่อบุตาขาวที่เกิดความเสื่อมเป็นภาวะที่มีการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อเกิดการหนาขึ้นลักษณะรูปสามเหลี่ยมบริเวณบนผิวของดวงตา จะเกิดขึ้นจากเยื่อบุตาและขยายไปยังกระจกตา มักพบทางด้านหัวตามากกว่าหางตา ต้อเนื้อมักเกี่ยวกับการได้รับแสงอัลตราไวโอเลต (UV) ลม ฝุ่น สารเคมี เป็นเวลานาน จากการระคายเคืองตาเรื้อรัง หรืออาจรู้สึกถึงสิ่งแปลกปลอมในดวงตา
ความจำเป็นในการผ่าตัดต้อเนื้อขึ้นอยู่กับกรณีและอาการที่เกิดขึ้นในแต่ละบุคคล หากต้อเนื้อมีขนาดเล็ก ไม่ก่อให้เกิดความรู้สึกรำคาญ และไม่ส่งผลต่อการมองเห็น การรักษาเบื้องต้นด้วยการหยอดยาหยอดตาอาจเพียงพอ
แต่ถ้าต้อเนื้อขยายใหญ่ขึ้น ทำให้เกิดการระคายเคือง ส่งผลต่อการมองเห็น หรือนำไปสู่สายตาเอียง อาจจำเป็นต้องทำการผ่าตัด เพื่อนำเนื้อเยื่อออกและป้องกันภาวะแทรกซ้อนเพิ่มเติม ทั้งนี้การตัดสินใจผ่าตัดต้อเนื้อจะพิจารณาเป็นกรณี ๆ ไป เพื่อทำการวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสมตั้งแต่เนิ่น ๆ
หากต้อเนื้อมีอาการมากจนมีผลต่อการมองเห็น จึงควรทำการผ่าตัดต้อเนื้อ ในปัจจุบันที่เป็นที่นิยม และตามสถานพยาบาลใช้มีด้วยกัน 2 วิธี คือ
ผ่าตัดลอกต้อเนื้อพร้อมปลูกเนื้อเยื่อ เป็นการผ่าตัดที่จะปลูกเนื้อเยื่อลงไปแทนที่เนื้อเยื่อบุตาขาวที่ถูกลอกออกไปพร้อมกับต้อเนื้อ เนื้อเยื่อที่นำมาใช้อาจเป็นเยื่อบุตาขาวผู้ป่วยเองหรือเนื้อเยื่อรกที่ได้รับการเตรียมไว้วิธีนี้จะใช้ในกรณีที่ไม่สามารถใช้เนื้อเยื่อบุตาขาวได้ และเย็บด้วยไหมหรือใช้กาว Fibrin Glue เชื่อมระหว่างเนื้อเยื่อที่ปลูกใหม่กับเนื้อเยื่อบุตาขาว วิธีนี้จะใช้เวลาผ่าตัดนานประมาณ 30 นาที และอาจมีอาการระคายเคืองหลังผ่าตัด ข้อดีคืออัตราการงอกต้อเนื้อขึ้นมาใหม่ช้ำน้อย
การผ่าตัดลอกต้อเนื้อแบบปกติ เป็นการผ่าตัดลอกต้อเนื้อที่ผิดปกติออก โดยไม่มีการนำเนื้อเยื่ออื่นมาเย็บติดลงไปแทนที่เยื่อบุตาขาวที่ถูกตัดออกไปพร้อมกับต้อเนื้อ โดยให้เนื้อเยื่อบุตาขาวงอกกลับขึ้นมาเองเมื่อเวลาผ่านไป วิธีนี้ใช้เวลาเพียง 10 - 15 นาทีในการผ่าตัดต้อเนื้อ แต่โอกาสที่ต้อเนื้อจะกลับมาเป็นซ้ำมีมาก
ข้อดีสามารถทำได้ง่ายและรวดเร็ว ข้อเสียมีโอกาสกลับมาเป็นต้อเนื้อซ้ำได้มาก
แม้ว่าโดยทั่วไปแล้วการผ่าตัดต้อเนื้อจะปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ แต่ก็มีบางกรณีที่อาจไม่สามารถใช้วิธีนี้ บุคคลที่อาจไม่เหมาะกับการผ่าตัดต้อเนื้อ ได้แก่
การตัดสินใจเกี่ยวกับการผ่าตัดต้อเนื้อควรปรึกษากับจักษุแพทย์ที่สามารถประเมินกรณีเฉพาะของแต่ละบุคคล ประวัติทางการแพทย์ และสุขภาพโดยรวมของดวงตา จักษุแพทย์ จะดูปัจจัยต่างๆ เพื่อพิจารณาว่าการผ่าตัดนั้นเหมาะสมหรือไม่ และหารือเกี่ยวกับความเสี่ยง ผลลัพธ์ และทางเลือกที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ป่วย
ก่อนเข้ารับการผ่าตัดต้อเนื้อ สิ่งสำคัญคือต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญด้านดวงตา การเตรียมตัวที่ดี เพื่อให้แน่ใจว่าผลลัพธ์ในการรักษาจะประสบความสำเร็จ และการฟื้นตัวเป็นไปอย่างราบรื่น ควรมีการเตรียมตัวก่อนการผ่าตัดต้อเนื้อ ดังต่อไปนี้
การปฏิบัติตามขั้นตอนการเตรียมตัวเหล่านี้และปฏิบัติตามคำแนะนำของจักษุแพทย์จะช่วยให้มั่นใจว่าผู้ป่วย พร้อมสำหรับการผ่าตัดต้อเนื้อและได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด
ขั้นตอนวิธีผ่าตัดต้อเนื้อ แบ่งตามวิธีการผ่าตัดเนื้อ ได้ดังนี้
1.ขั้นตอนการผ่าตัดต้อเนื้อแบบปกติ วิธีนี้เรียกอีกอย่างว่าการตัดเนื้อแบบง่าย มีขั้นตอนต่อไปนี้
การผ่าตัดต้อเนื้อแบบปกติ เป็นวิธีที่ง่ายและรวดเร็วใช้เวลาเพียง 10 - 15 นาทีในการผ่าตัดต้อเนื้อ ไม่เจ็บหรือระคายคืองมาก แต่โอกาสกลับมาเป็นซ้ำสูง ส่วนใหญ่จะใช้กับผู้ป่วยที่มีอายุมากๆ หรือผู้ป่วยที่ต้อเนื้อไม่มีการอักเสบ และพื้นที่ของต้อเนื้อไม่มาก
2.การผ่าตัดต้อเนื้อพร้อมปลูกเนื้อเยื่อ มีขั้นตอนหลักๆ ดังต่อไปนี้
การผ่าตัดต้อเนื้อพร้อมปลูกเนื้อเยื่อจะใช้เวลาผ่าตัดนานกว่าแบบปกติ ใช้เวลาประมาณ 30 นาที และหลังผ่าตัดผู้ป่วยจะรู้สึกระคายเคืองมากกว่าการผ่าตัดต้อเนื้อแบบปกติ ซึ่งเกิดจากไหมเย็บหรือกาวที่ใช้ติดเนื้อเยื่อบุตาขาวทำให้เกิดการระคายเคือง วิธีนี้มีข้อดีคือโอกาสเกิดต้อเนื้อขึ้นมาใหม่ซ้ำน้อยมาก
การผ่าตัดต้อเนื้อ ถือว่าปลอดภัยและเกิดภาวะแทรกซ้อนได้น้อยมาก อย่างไรก็ตาม เช่นเดียวกับการผ่าตัดอื่นๆ มีผลข้างเคียงและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าตัดได้ ดังนั้นเรามาดูผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าตัดต้อเนื้อ มีดังต่อไปนี้
สิ่งสำคัญคือต้องหารือเกี่ยวกับข้อกังวลหรือผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นกับจักษุแพทย์ก่อนการผ่าตัด เพื่อจะได้ข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับความเสี่ยง ผลประโยชน์ และภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นเฉพาะกรณีของแต่ละคน
ค่าใช้จ่ายในการลอกต้อเนื้อ ราคาในการผ่าตัดต้อเนื้อ แต่ละสถานพยาบาลอาจแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับผู้ป่วยจะใช้บริการในสถานพยาบาลของรัฐหรือของเอกชน ถ้าเป็นเอกชนราคาการผ่าตัดต้อเนื้อก็จะแพงขึ้น ราคาโดยประมาณผ่าตัดต้อเนื้อ 1 ข้างอยู่ที่ 35,000 บาท
การผ่าตัดต้อเนื้อ เป็นขั้นตอนการผ่าตัดเพื่อขจัดการเกิดของต้อเนื้อที่เยื่อบุตาไปยังกระจกตา ใช้วิธีการตัดเนื้อเยื่อต้อเนื้อออก และการใช้การปลูกถ่ายเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ การผ่าตัดต้อเนื้อจะทำเมื่อการหยอดตาไม่สามารถบรรเทาอาการได้ หรือหากต้อเนื้อส่งผลต่อการมองเห็น ถึงแม้ว่าภาวะแทรกซ้อนจะเกิดขึ้นได้ยาก แต่ผลข้างเคียงก็อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นการเตรียมตัวก่อนและการดูแลหลังการผ่าตัดเป็นสิ่งสำคัญ สำหรับผลลัพธ์ที่ประสบความสำเร็จ
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
