หากคุณเป็นหนึ่งในผู้ที่มีผิวหน้าแพ้ง่ายมาก ไม่ว่าจะใช้ครีม สกินแคร์อะไรก็ตาม แถมบางครั้งก็ไม่ได้ใช้อะไรก็เกิดอาการระคายเคือง ผิวลอก สิวแพ้ ผื่นคัน เข้าให้แล้ว นั่นหมายถึงว่าลักษณะของผิวคุณค่อนข้างบอบบาง ไวต่อสิ่งกระตุ้นมาก ๆ โดยลักษณะการแพ้นั้นอาจมาจากสภาพผิวเดิมของคุณหรืออาจเกิดจากปัจจัยอื่น ๆ ก็ได้
การที่เป็นผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายนั้นมักจะเป็นปัญหาอย่างมากเพราะไม่ว่าจะทำอะไรหรือไม่ทำอะไรหน้าก็เป็นผื่นเป็นสิวแพ้เข้าซะแล้ว ทั้งอาจเกิดโอกาสให้เกิดรอยแผลเป็น รอยสิว ซึ่งรักษาได้ยากอีกต่างหาก
ในบทความนี้เราจะพาคุณไปเข้าใจเกี่ยวกับอาการ ผิวแพ้ง่าย ง่ายเกิดจากอะไร ลักษณะที่เป็นอยู่ใช่ลักษณะของผิวแพ้ง่ายจริง ๆ หรือไม่ รวมถึงวิธีดูแลผิวแพ้ง่ายให้กลับมาแข็งแรงขึ้น
สารบัญบทความ
ผิวแพ้ง่าย เกิดจากการที่ผิวมีความไวต่อสิ่งเร้า สิ่งกระตุ้นจากภายนอกมากกว่าปกติ โดยเฉพาะเมื่อผิวสัมผัสกับสารเคมีหรือสภาพอากาศ
สาเหตุที่ทำให้ผิวมีความไวต่อสิ่งกระตุ้นสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัย ดังนี้
ปกติแล้วผิวชั้นนอกสุดจะทำหน้าที่เสมือนเกราะป้องกันผิวไม่ให้มีสิ่งแปลกปลอมหรือสิ่งกระตุ้นภายนอกใด ๆ เข้ามาทำร้ายผิวได้ แต่หากสภาพผิวของคุณเป็นผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย ระบบผิวหนังของคุณเกิดเสียสมดุล จะทำให้ผิวชั้นนอกบอบบาง ไม่สามารถป้องกันผิวจากสิ่งกระตุ้นได้เต็มที่ ทำให้นำมาสู่อาการแพ้ง่ายเพราะการไวต่อสิ่งกระตุ้นจากการที่ไม่มีเกราะป้องกันผิวทำงานได้ตามประสิทธิภาพนั่นเอง
นอกจากนี้เมื่ออายุมากขึ้นโครงสร้างเกราะป้องกันผิวมักจะอ่อนแอลงกว่าเดิม ทำให้มีโอกาสเกิดผิวแพ้ง่ายได้ง่ายกว่า
บนผิวชั้นนอกของเราจะมีไขมันที่ปกป้องผิวที่มีค่าความเป็นกรด-ด่างอยู่ที่ประมาณ 4.25-5.75 ซึ่งค่าความเป็นกรดด่างประมาณนี้จะเป็นสภาพที่ไม่เหมาะสมต่อการเจริญของแบคทีเรียก่อโรค อีกทั้งยังช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นบนผิวหน้าไม่ให้แห้งกร้านได้อีกด้วย
แต่เมื่อใดที่มีการใช้ผลิตภัณฑ์บนผิวหน้าที่ทำให้ความเป็นกรดด่างเสียสมดุลไป จะทำให้ผิวเสียสมดุล เกิดการอักเสบติดเชื้อได้ง่าย อีกทั้งยังทำให้ผิวแห้งกร้านจากการสูญเสียน้ำของผิวอีกด้วย เกิดเป็นผิวแพ้ง่าย สิวแพ้ตามมา
ยาบางชนิด ยาปฏิชีวนะบางตัว หรือการรักษาทางการแพทย์บางอย่างอาจมีผลข้างเคียงที่ทำให้ผิวแห้ง ผิวบอบบาง ไวต่อสิ่งกระตุ้นมากขึ้นเกิดเป็นผิวแพ้ง่าย
โดยปัจจัยเหล่านี้เป็นต้นเหตุที่ทำให้เกิดผิวแพ้ง่าย เมื่อเกิดต้นเหตุเหล่านี้ขึ้นทำให้หลังจากนั้นผิวมักจะเกิดความไวต่อสิ่งกระตุ้น ไม่ว่าจะใช้ผลิตภัณฑ์ใด อากาศเปลี่ยนแปลง หรือเจอกับมลภาวะก็ล้วนทำให้เกิดอาการแพ้ขึ้นมาได้
อาการของผู้ทีมีผิวแพ้ง่ายมักจะมีผิวที่แห้งกร้าน ดังนั้นร่างกายมักจะกระตุ้นให้สร้างน้ำมันเพิ่มขึ้นเพื่อชดเชยน้ำมันที่สูญเสียไปบนผิวชั้นนอก แต่เมื่อใดที่การผลิตน้ำมันมากจนอุดตันในรูขุมขนก็จะทำให้เกิดสิวตามมา ดังนั้นสิวที่เกิดจากผิวแพ้ง่าย หรือสิวแพ้มักมีลักษณะดังนี้
เมื่อใดที่อาการผิวแพ้ง่ายจนทำให้สมดุลของค่าความเป็นกรดด่างบนผิวเสียสมดุล กลายเป็นสภาวะที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย จะทำให้สิวอุดตันเหล่านี้เกิดการติดเชื้อและอักเสบขึ้นเป็นสิวอักเสบได้
หากรู้ตัวแล้วว่าเป็นผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย การป้องกันที่ดีที่สุดคือการหลีกเลี่ยงสิ่งที่อาจทำให้เกิดอาการแพ้ โดยคุณอาจทำการทดสอบผลิตภัณฑ์ใด ๆ ทุกครั้งก่อนใช้ว่ามีอาการแพ้หรือไม่ คุณอาจนำผลิตภัณฑ์นั้น ๆ มาทาบริเวณท้องแขน ข้อมือ ข้อพับแขน และหลีกเลี่ยงไม่ให้บริเวณที่ทดสอบสัมผัสกับน้ำหรือเหงื่อ หากเกิดผื่นแดงขึ้น แสดงว่าคุณแพ้ผลิตภัณฑ์นั้น ๆ ไม่ควรนำมาใช้ต่อ
นอกจากนี้ผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายควรหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่ีส่วนผสมของน้ำหอม แอลกอฮอล์ สี และส่วนผสมอื่น ๆ ที่อาจก่อให้เกิดอาการระคายเคืองง่าย อย่างสารกันเสีย สารเคมีที่มีคุณสมบัติผลัดเซลล์ผิว เป็นต้น
นอกจากการหลีกเลี่ยงสิ่งที่อาจกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้แล้วยังควรที่จะต้องรักษาความสะอาดสิ่งที่อาจมาสัมผัสกับผิวหน้าอยู่สม่ำเสมอ เช่น แปรงปัดหน้า พัฟ โทรศัพท์มือถือ ปลอกหมอน ผ้าห่ม ผ้าปูที่นอน เพราะสิ่งเหล่านี้อาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรค เมื่อสัมผัสกับผิวหน้าอาจเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ก่อให้เกิดปัญหาผิว สิวแพ้ ระคายเคืองได้
นอกจากนี้ไม่ควรใช้มือสัมผัสกับใบหน้าระหว่างวัน เพราะมือก็เป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคอย่างดีที่ทำให้ผิวหน้าอาจเกิดอาการแพ้ได้เช่นกัน
ถึงแม้ว่าการรักษาความสะอาดจะเป็นสิ่งจำเป็น แต่สำหรับการล้างหน้าบ่อย ๆ นั้นกลับเป็นการทำร้ายผิวให้เกิดอาการแพ้ได้ เพราะการล้างหน้าครั้งหนึ่ง นอกจากจะชะล้างสิ่งสกปรกบนผิวหน้าออกไปแล้ว ยังเป็นการชะล้างไขมันที่เป็นเกราะปกป้องผิวหลุดออกไปด้วย การล้างหน้าบ่อยเกินไปจะทำให้ไขมันถูกชะล้างออกไปมากเกิน ทำให้ผิวหน้าอ่อนแอ และไวต่อสิ่งกระตุ้นเกิดเป็นผิวแพ้ง่าย
นอกจากนี้ยังไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดหน้าที่สามารถสครับผิวได้บ่อย ๆ เพราะผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย บอบบางนั้นมักจะเซนซิทีฟต่อการสัมผัส หากผิวถูกรบกวนจากการสครับผิวบ่อย ๆ มักจะทำให้ผิวระคาบเคือง เกิดการอักเสบ ผิวลอกและไวต่อสิ่งกระตุ้นมากขึ้น นอกจากนี้ยิ่งผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายเป็นสิวอยู่ โดยเฉพาะสิวอักเสบ การสครับผิวอาจทำให้การติดเชื้อรุนแรงขึ้นได้
การที่เป็นผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายไม่ใช่ว่าจะห้ามใช้ผลิตภัณฑ์ใด ๆ เลยกับใบหน้า แต่ควรใช้ผลิตภัณฑ์สกินแคร์สำหรับผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายโดยเฉพาะ โดยการบำรุงผิวที่เหมาะสมจะช่วยใหผิวฟื้นฟูแข็งแรงขึ้น ลดอาการระคายเคืองจากการแพ้ได้
เพราะผู้ที่มีอาการผิวแพ้ง่ายมักจะมีผิวที่แห้งกร้านจากการสูญเสียเกราะป้องกันผิว จึงควรใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณสมบัติกักเก็บความชุ่มชื้นผิว เพิ่มน้ำให้กับผิว หรือผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของเซราไมด์ (Ceramide) ซึ่งจะทำให้เกราะป้องกันผิวฟื้นฟูและกลับมาแข็งแรง ทำหน้าที่ของเกราะป้องกันผิวได้เต็มประสิทธิภาพ
ผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายมักจะไวต่อแสง UV และมลภาวะ เพราะแสงแดดและมลภาวะหรือแม้กระทั่งอากาศเปลี่ยนแปลงก็สามารถกระตุ้นให้เกิดอาการผิวอักเสบ สิวผดขึ้นได้ ดังนั้นจึงต้องหมั่นทาครีมกันแดดอยู่เสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้แสง UV และมลภาวะเข้าไปกระตุ้นให้ผิวเกิดอาการแพ้ได้
แต่อย่างไรก็ตามควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ครีมกันแดดที่มีเนื้อบางเบา หรือครีมกันแดดสำหรับผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายเพื่อป้องกันการระคายเคืองและอาการแพ้ครีมกันแดด นอกจากนี้ควรทำความสะอาดหน้าด้วยคลีนเซอร์ก่อนล้างหน้าทุกครั้ง เพราะครีมกันแดดอาจไปอุดตันรูขุมขนจนเกิดเป็นสิวตามมาทีหลังได้
ดูแลผิวจากภายนอกแล้วก็ต้องดูแลผิวจากภายในด้วย การรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระและวิตามินซี จะช่วยให้ฟื้นฟูผิวบอบบาง ผิวแพ้ง่ายให้กลับมาแข็งแรงขึ้น
เพราะไม่ทราบเลยว่าในผลิตภัณฑ์เหล่านี้จะใส่สารเคมีหรือสารก่ออาการระคายเคืองมามากน้อยแค่ไหน หากคุณเป็นผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย จำไว้ว่าหากไม่อยากเกิดอาการแพ้ต้องเลี่ยงผลิตภัณฑ์เหล่านี้โดยเด็ดขาด
ด้วยสถานการณ์ในปัจจุบันทำให้ต้องใส่หน้ากาอนามัยทุกวันเมื่อออกจากบ้าน โดยหน้ากากอนามัยนั้นมักเป็นที่สะสมของสิ่งสกปรกได้ง่าย แถมยังสัมผัสอยู่กับใบหน้าตลอดทั้งวัน ทำให้เกิดอาการแพ้ได้ง่าย ดังนั้นจึงควรเปลี่ยนหน้ากากอนามัยบ่อย ๆ ทุก ๆ 4 ชั่วโมง เพื่อลดการสะสมของสิ่งสกปรกที่เป็นต้นตอของอาการแพ้ และการเกิดสิว
หากคุณเป็นผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย สิ่งที่ควรเลี่ยงคือการแต่งหน้าบ่อย ๆ เพราะเครื่องสำอางมักจะเสี่ยงต่อการอุดตัน หรือทำให้ผิวระคายเคืองได้ง่าย และถึงแม้ว่าจะใช้เครื่องสำอางสำหรับผิวแพ้ง่าย แต่การเช็ดเครื่องสำอางก็เป็นการรบกวนผิว ทำให้ผิวระคายเคืองได้ง่ายเช่นกัน ดังนั้นหากเป็นไปได้ควรพักหน้า ไม่แต่งหน้าบ่อย ๆ
ผิวแพ้ง่ายมักไวต่อสภาพอากาศ จึงควรหลีกเลี่ยงไม่อยู่ในสภาพอากาศเย็นจัดหรือร้อนจัด เพราะจะทำให้เกิดผิวอักเสบ ผิวเป็นผื่นมากขึ้น
ผิวแพ้ง่าย คือการที่ผิวหนังไวต่อสิ่งกระตุ้น โดยเกิดจากการที่เกราะป้องกันผิวหน้าไม่สามารถทำหน้าที่ปกป้องผิวได้อย่างเต็มที่ ทำให้ผิวเกิดอาการแพ้ ผิวเป็นสิว ผิวอักเสบได้ง่ายกว่าผิวปกติ
โดยผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายจำเป็นต้องดูแลตนเองด้วยการหลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีสารก่ออาการระคายเคือง ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยเสริมเกราะป้องกันผิว เพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิว การหมั่นรักษาความสะอาด และการดูแลเรื่องอาหาร ก็จะช่วยให้อาการแพ้ลดน้อยลง ผิวหนังกลับมาแข็งแรงขึ้นได้
เอกสารอ้างอิง
AQUAPLUS. (2022). 7 วิธีดูแล ผิว แพ้ ง่าย ใช้เซรั่มหรือเอสเซนส์ได้หรือไม่?. https://aquaplus.co.th/วิธี-ดูแล-ผิว-หน้า/.
Pobpad. (n.d.). ผิวแพ้ง่ายสาเหตุและเคล็ดลับการรักษา. https://www.pobpad.com/ผิวแพ้ง่าย-รักษาได้ไม่ย
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
