สัจจธรรมทั้ง สี่ คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค ยังเป็นกิริยา เพราะแต่ละสัจจะ ย่อมมีอาการต้องทำคือ ทุกข์ ต้องกำหนดรู้ สมุทัย ต้องละ นิโรธ ต้องทำให้แจ้ง มรรค ต้องเจริญให้มาก ดังนี้ล้วนเป็นอาการที่จะต้องทำทั้งหมด ถ้าเป็นอาการที่จะต้องทำ ก็ต้องเป็นกิริยา เพราะเหตุนั้นจึงรวมความได้ว่า สัจจะทั้ง สี่เป็ฯกิริยา จึงสมกับบทคาถาข้างต้นนั้น ความว่าสัจจะทั้ง สี่ เป็นเท้า หรือเป็นเครื่องเหยียบก้าวขึ้นไปหรือก้าวขึ้นไป สี่ พัก จึงจะเสร็จกิจ ต่อจากนั้นไปจึงเรียก อกิริยาอุปมาเลข 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 แล้วลบ 1-9 ทิ้งเสียเหลือแต่ 0 ไม่เขียนอีกต่อไปคงอ่านว่า ศูนย์ แต่ไม่มีค่าอะไรเลย จะนำไปบวกลบคูณหารกับตัวเลขใดๆไม่ได้ทั้งสิ้นแต่จะปฏิเสธว่าไม่มีหาได้ไม่ เพราะปรากฏอยู่ว่า 0 นี่แหละคือปัญญารู้รอบเพราะทำลายกิริยา คือความสมมติ หรือว่าลบสมมติลงเสียจนหมดสิ้น ไม่เข้าไปยึดถือสมมติทั้งหลาย คำว่า ลบ คือทำลายกิริยา กล่าวคือความสมมติ มีปัญหาสอดขึ้นมาว่า เมื่อทำลายสมมติแล้วจะไปอยู่ที่ไหน แก้ว่า ไปอยู่ในที่ไม่สมมติ คืออกิริยานั่นเอง เนื้อความตอนนี้เป็นคำอธิบายตามอาการของความจริงซึ่งประจักษ์แก่ผู้ปฏิบัติโดยเแฑาะ อันผู้ไม่ปฏิบัติหาอาจรู้ได้ไม่ ต่อเมื่อฟังแล้วทำตามจนรู้เองเห็นเอง นั่นแหละจึงจะเข้าใจได้ ความแห่ง สอง บาทคาถาต่อไปว่า พระขีณาสวะเจ้าทั้งหลายดับสามรุ่งโรจน์อยู่ คือ ทำให้มากเจริญให้มาก จนจิตมีกำลังสามารถพิจารณาสมมติทั้งหลาย ทำลายสมมติทั้งหลายลงไปได้จนเป็น อกิริยา ก็ย่อมพ้นโลกสามได้ การดับโลกสามนั้น ท่านขีณาสวะเจ้าทั้งหลายมิได้เหาะขึ้นไปในกามโลก รูปโลก อรูปโลก เลยทีเดียว คงอยู่กับที่นั่นเองแม้พระบรมศาสดาของเราก็เช่นเดียวกัน พระองค์ทรงประทับนั่ง ณ ควงไม้โพธิพฤกษ์แห่งเดียว เมื่อจะดับโลกสาม ก็มิได้เหาะขึ้นไปในโลกสาม คงดับอยู่ที่จิต ที่จิตนั้นเองเป็นโลกสาม ฉะนั้นท่านผู้ต้องการดับโลกสามแล้ว พึงดับที่จิตของตนตนจึงทำลายกิริยาคือตัวสมมติหมดสิ้นจากจิต ยังเหลือแต่อกิริยา เป็นฐีติจิต ฐีติธรรม อันไม่รู้จักตาย ฉะนี้แล
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
