เครื่องปั่นเหวี่ยงตกตะกอน (Centrifuge) คือ เครื่องมือที่ใช้ในกระบวนการแยกของเหลว ที่มีความถ่วงจำเพาะต่างกัน ให้แยกออกจากกัน หรือใช้สำหรับเร่งอัตราการตกตะกอนของสารหรืออนุภาค ที่ไม่ละลายออกจากของเหลว โดย หลักการทำงานของเครื่อง จะใช้การหมุนเพื่อสร้างแรงเหวี่ยงหนีศูนย์กลางในความเร็วรอบที่สูงมากๆ ทำให้สารหรืออนุภาคที่มีความหนาแน่นต่างกัน เคลื่อนที่ไปยังตำแหน่งที่แตกต่างกัน ส่งผลให้สารหรืออนุภาคตัวอย่างที่อยู่ในเครื่องปั่นเหวี่ยงตกตะกอน ถูกแยกออกจากกันตามความหนาแน่นของสารนั้นๆ
เนื่องจากเครื่องปั่นเหวี่ยงตกตะกอน เป็นเครื่องมือที่มีความสำคัญในเชิงอุตสาหกรรม งานวิจัย และวิทยาศาสตร์ เพราะเป็นเครื่องมือที่สามารถแยกสารที่มีความหนาแน่นต่างกัน หรือมีขนาดและน้ำหนักต่างกันออกจากกันได้ นิยมใช้แยกเซลล์ แยกโปรตีน แยกไขมัน แยกเลือด นอกจากนี้ยังมีการใช้ในกระบวนการกลั่นและสกัดสารต่างๆ เช่น การกลั่นแยกน้ำมันจากสารเคมี การกลั่นแยกแอลกอฮอล์จากผลิตภัณฑ์หมัก และยังมีบทบาทสำคัญในการเตรียมตัวอย่างก่อนการวิเคราะห์ เช่น การแยกเอกลักษณ์พันธุกรรม และการสกัดสารเคมีจากตัวอย่าง
1. เลือกโรเตอร์เหมาะสมกับขนาดของภาชนะที่ใส่ตัวอย่าง รวมไปถึงความเร็วในการหมุน แรงเหวี่ยงที่ต้องการ และที่สำคัญควรอ่านคำแนะนำจากคู่มือของเครื่องหมุนเหวี่ยงก่อนการใช้งาน
2. เปิดฝาโรเตอร์ จากนั้นวางหลอดตัวอย่างลงในช่องโรเตอร์อย่างระมัดระวัง พร้อมกับตรวจสอบดูว่าตัวอย่างเข้าที่อย่างเหมาะสม และมีกระจายอย่างสม่ำเสมอรอบโรเตอร์ จากนั้นปิดฝาให้แน่น
3. ปรับสมดุลเครื่องหมุนเหวี่ยง โดยให้ปรับตามคู่มือการปรับสมดุลโรเตอร์ เพื่อให้การปรับสมดุลโรเตอร์มีความถูกต้อง และเพื่อให้โรเตอร์หมุนอย่างราบรื่น โดยเกิดการสั่นสะเทือนน้อยที่สุด
4. ตั้งค่าพารามิเตอร์การหมุนเหวี่ยงที่ต้องการ เช่น ความเร็วในการหมุน และระยะเวลา โดยการตั้งค่าที่เหมาะสม จะขึ้นอยู่กับลักษณะของตัวอย่าง และวัตถุประสงค์ของการแยกสารหรืออนุภาคต่างๆ
5. ปิดฝาเครื่องหมุนเหวี่ยงให้แน่น จากนั้นกดปุ่มเริ่มทำงาน ในระหว่างที่เครื่องทำงาน ให้จับตาดูการทำงานของเครื่อง เพื่อให้มั่นใจว่าเครื่องทำงานอย่างราบรื่น ไม่มีเสียง หรือการสั่นสะเทือนที่ผิดปกติ แต่มีความผิดปกติเกิดขึ้น เช่น เกิดการสั่นสะเทือนมากเกินไป หรือได้ยินเสียงที่ผิดปกติ ให้หยุดการทำงานของเครื่อง และตรวจสอบปัญหาทันที
เมื่อใช้เครื่องหมุนเหวี่ยง ผู้ใช้จะต้องปฏิบัติตามข้อควรระวังให้ดี ถ้าหากเครื่องมีปัญหา เกิดความเสียหายอย่างหนัก ให้หยุดใช้งานเครื่อง เพื่อป้องกันอันตราย และป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ และที่สำคัญห้ามเปิดฝาเครื่องหมุนเหวี่ยงในขณะที่เครื่องกำลังทำงาน เพราะอาจจะทำให้เครื่องทำงานผิดปกติ นอกจากนี้ผู้ใช้ควรระวังในเรื่องของการเติมหลอดตัวอย่าง ไม่ควรเติมหลอดมากเกินไป เพราะอาจทำให้เกิดการรั่วไหลของตัวอย่าง อาจทำให้ภาชนะเกิดความเสียหาย และยังอาจทำให้โรเตอร์เสียสมดุล จนเกิดความเสียหายได้
การทำความเข้าใจใน วิธีการใช้เครื่องปั่นเหวี่ยงตกตะกอน เป็นสิ่งที่สำคัญมาก เนื่องจากมีผลต่อการใช้งาน ทำให้ผู้ใช้ สามารถใช้งานเครื่องได้อย่างถูกต้อง ถูกวิธี และยังทำให้เครื่องมือนี้ มีประสิทธิภาพในการทำงานที่สูง นอกจากนี้การเข้าใจวิธีการใช้ และการปฏิบัติตามขั้นตอนการใช้งานที่ถูกต้อง ยังป้องกันอุบัติเหตุ ป้องกันอันตรายในระหว่างการใช้งาน ช่วยบำรุงรักษาและยืดอายุการใช้งานเครื่อง และสำคัญที่สุดคือช่วยรักษาความสมบูรณ์ของตัวอย่าง ทำให้การแยกสารหรืออนุภาคต่างๆที่มีความหนาแน่น มีความแม่นยำ ไม่มีความคลาดเคลื่อน
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://rakmor.com/
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
